Demos cratie

Het vrijdagmorgen 6 november 2020. Met spanning kijk ik toe hoe de Amerikaanse presidentsverkiezingen zich ontwikkelen. Hoe het hebben en houden van de macht prevaleert boven de democratie, de wil van het volk.  Demos, het volk, cratie heerst. Dat zou toch het uitgangspunt. moeten zijn?  De macht dient het volk. Terwijl ik, als ik de afgelopen dagen alles volg, het erop lijkt dat het volk de macht zou moeten dienen. En het schijnt waar te zijn. Macht is verslavend, macht kan corrumperen. Macht kan maken dat je niet meer wordt tegengesproken en dat jouw waarheid, dé waarheid wordt. Alles wat buiten die waarheid ligt is nepnieuws. Macht biedt je de mogelijkheid om chaos te creëren, om verwarring te zaaien, om mensen tegen elkaar op te zetten. Dit soort macht dient nooit de vrede. Dit soort macht dient nooit de wereld. Dit soort macht dient de machthebber.

Als ik daar dan psalm 72 naast zou zetten, dan kan dat op het eerste oog de nodige verwarring zaaien. “Geef, Heer de koning uwe rechten”.  Wordt daarmee gelegitimeerd dat hij die koning is of zich als koning gedraagt, Gods zegen ontvangt? Dat lijkt me niet automatisch zo. Maar het is zeker ook niet uit te sluiten. Dan moet er wel aan een belangrijke voorwaarde worden voldaan. Namelijk dat het recht gediend wordt. Dat het volk tot zijn recht komt. Dat de koning die dat voorstaat zich geen koning meer noemt, maar eerder een vriendelijke herder. Geen hardhandig leider.

Ik zie vandaag veel mannen die zich koning noemen en die zeggen dat zij de wil van het volk dienen. Maar wie de wil van het volk dient die erkent wie miskend worden. Die biedt hulp aan wie geen hulp geboden wordt. Die spreekt vrij wie recht heeft op vrijspraak. Die beschermd wie vrede geeft.  Dan is niet de machthebber, koning, maar het volk is koning. Het volk wordt dus recht en gerechtigheid verleend. Dan komt psalm 72 in een heel ander licht te staan.

Ik las de afgelopen weken het boek; ”Deze Waarheden” van Jill Lepore, over de Amerikaanse politieke geschiedenis. Fascinerend boek, maar tegelijkertijd beroofde het mij ook van een illusie. Demos cratie is erop gericht om zoveel mogelijk mensen erbij te betrekken. Jill Lepore toont in haar boek aan dat de Amerikaanse demos cratie is gericht op uitsluiting. Zorgen dat er zoveel mogelijk barrières worden opgeworpen om eraan deel te nemen. Het zijn vooral de zwarte bevolking, de arme en in het verleden de vrouwen die daarvan het slachtoffer werden. En ook nu zie je; zorg ervoor dat bepaalde groepen niet stemmen, want dat is bedreiging voor mijn macht.