Voorbeeldfunctie

Je zult maar keeper zijn van FC Groningen en het Nederlands elftal en op een onbewaakt moment “uit je dak gaan”. Misschien door frustratie, want het gaat even niet zo goed met de Groningse trots, laat hij zich gaan en geeft een treinconducteur een klap. Dat is natuurlijk nooit goed te praten, dat is helder. Onmiddellijk werd er dan ook een “maar” aan zijn daad toegevoegd. Het is niet goed te praten, maar…..   onmiddellijk met naam en toenaam, een foto hoeft niet meer want iedereen kent je al, sta je in de krant. Je bent reeds veroordeeld, zonder dat er ook maar een rechter aan te pas is gekomen. Dat vinden ze bij FC Groningen heel erg en dat maakt ze vinden dat hij al genoeg gestraft is. Op de social media ging men helemaal los. De openbare terechtstelling, die ten tijde van de Franse revolutie nog op het marktplein plaatsvond en waar tenminste nog iets van een rechtspraak aan te pas kwam, vindt nu tegenwoordig plaats op de social media. Daar is het binnen een uur geregeld en het volkstribunaal heeft het oordeel geveld. Dat heb je als min of meer publiek figuur maar te ondergaan en dat is nu eenmaal het lot van een publieke functie, zegt men. Had je maar geen voetballer moeten worden, en zeker geen goede voetballer, want dan was het nooit in de krant gekomen en als het al in de krant was gekomen dan heette je Sergio P uit K en had het volkstribunaal er geen woord aan vuil gemaakt. Ik moest bij dit verhaal onmiddellijk denken aan Jacobus 4. “wie bent u om uw naaste te veroordelen? (……) Er is maar een wetgever en een rechter!”. In de wereld van tegenwoordig hebben we er miljoenen!

Maar het gesprek dat vervolgens volgde tussen de directie van FC Groningen en Sergio P uit K, waar ook weer publiekelijk verslag van werd gedaan, bracht nog een ander element aan het licht dat mij intrigeerde. Hem, Sergio P. te K. werd duidelijk gemaakt dat hij er zich van bewust moest zijn dat hij een voorbeeldfunctie had. Dat is een maatschappelijk interessant element. Blijkbaar hebben bepaalde mensen in onze samenleving een voorbeeldfunctie! Ik vroeg mij af wie dat dan waren en waarom? Waarom wordt aan bepaalde mensen een voorbeeldfunctie toegekend en aan andere niet? Vroeger moest mijn oudere broer, het goede voorbeeld geven aan mij het jongere broertje. Dat was blijkbaar een functie op basis van leeftijd. Maar een voetballer is meestal geen oudere broer, integendeel eerder zijn het vaak jongere broertjes, gezien de gemiddelde leeftijd van een voetballer. Het goede voorbeeld geven is hier gekoppeld aan de persoon en de functie. Een (beroemde) voetballer hoort een treinconducteur geen mep te verkopen, een politieagent hoort niet te stelen. Een politicus hoort niet te liegen en dominee hoort niet vreemd te gaan. Is het niet zo dat in een beschaafde samenleving iedereen het goede voorbeeld moet geven aan elkaar? Dat is toch niet alleen voorbehouden aan mensen uit bepaalde functies?

Stelen, slaan, liegen, vreemdgaan het zijn algemeen aanvaardde normen, waar veel mensen, of je nu voetballer bent of dominee, zich weleens aan bezondigen.  Functies in het publieke domein maken je tegenwoordig, bij monde van het volkstribunaal, waar de weegschaal van Vrouwe Justitia is ingeruild voor een digitaal kruis, waarop je direct wordt vastgespijkerd, blijkbaar niet alleen onmiddellijk tot een dader, maar geven je ook nog eens een extra schuldgevoel mee. Jij hebt je voorbeeldfunctie verzaakt en daardoor moet je het niet raar vinden dat dat anderen dat ook gaan doen. En dat vind ik een rare gedachte.