Hooglied 8: 6- 7

Gedachteniszondag.

Ik kom het vaak tegen op rouwkaarten, rouwadvertenties een uitdrukking als; in liefdevolle herinnering of woorden van gelijke strekking. Dat is ook logisch, want in het moment van afscheid nemen, de laatste levensfase, voel je vaak het sterkste de liefde die iemand heeft gegeven, de liefde die je hebt mogen ontvangen, zonder dat daar op dat moment altijd woorden voor worden gevonden. Dat gevoel, al dan niet uitgesproken, kan in zo’n fase troost bieden, het kan een houvast zijn dat je meeneemt de toekomst in. Op zo’n moment voel je extra hoe belangrijk de liefde is. We verlangen er allemaal naar. Op zo’n moment voel je ook dat de liefde niet maakbaar is. Het is een geschenk, een goddelijke gave, zou je ook kunnen zeggen. Maar in het moment van sterven realiseer je je ook wat je gaat missen. Wat je hebt gehad en het zal er nooit meer zijn. Wat overblijft zijn de liefdevolle herinneringen!

Velen van u zijn vandaag naar de kerk gekomen, vanwege die dood van de ander. Voor ieder van ons een andere ander: een geliefde, een vader, moeder, zus, broer, vriend, buur, dorpsgenoot – of in welke relatie we ook tot die ander, die wij vandaag gedenken, staan. In het plechtig noemen van de namen, in het ontsteken van een kaars eerde wij hun gedachtenis en daarmee de relatie waarin wij tot hen stonden en op een bepaalde manier blijven staan. Want, zeggen we in de kerk met de woorden van het geloof, de dood – hoe onvermijdelijk en natuurlijk ook, de dood is het laatste niet. Nee, sterker nog, de liefde is sterker dan de dood!

We lazen uit de bijbel, uit het boek Hooglied. Het is een beetje een omstreden Bijbelboek. Het heeft een heel sterke erotische inslag. Dus nee, niet alle Bijbelboeken zijn saai. Maar het is meer dan zomaar een vluchtig boek. Het boek gaat over de menselijke liefde, de basis van waaruit wij met elkaar leven. In dit boek is de liefde heel sterk verbonden met de naam van God, als een uitroepteken, als een schreeuw. Spreken over de liefde kunnen we niet zonder over God te spreken, want God is liefde. Hooglied is het boek van de duurzame liefde, voor altijd, zelfs door de dood heen.

Dat klinkt allemaal groots en misschien ook wel meeslepend en fantastisch. We zijn echter ook mensen met littekens, met krassen op onze ziel, waar de pijn woont. We nemen ook mee wat niet altijd leuk was of mooi van die Ander. Maar ook dat is de liefde, dat we niet wegkijken bij wat lelijk is of was.  Dat we ook durven benoemen waar we pijn van hadden. De liefde is meer dan over de dode niets dan goeds. In die liefde leren we die Ander kennen op een wijze die voor een ander ondoorgrondelijk is. Maar voor ons zo dierbaar, met krassen ook erg mooi.

Maar tegelijkertijd weten we ook dat het in de liefde vaak gaat om kleine dingen. Dingen die vaak niet gezegd worden. Dingen die vaak gedaan worden zonder woorden te gebruiken.  Het zijn die kleine gebaren die mensen in vuur en vlam kunnen zetten. Die kleine gebaren die we ons blijven herinneren. Die mensen gaande kunnen houden, de wereld door. Die we meenemen onze eigen toekomst in, die we weer kunnen doorgeven aan een volgende generatie. Eenvoudige, maar sterke liefde noemt de Bijbel dat.

Vandaag staan we stil bij het gemis van een geliefde. We hebben de naam genoemd, niet voor het eerst en ook niet voor het laatst.  Een kaars gebrand, licht gebracht in dat wat donker was. De liefde herdacht.

Vanaf hier mogen we meenemen dat de liefde een krácht is met een goddelijke oorsprong, Liefde is een laaiende vlam. Liefde we kunnen nooit precies doorgronden, het is een geheim, maar ook een zegen. Liefde gaat door de dood heen, sterker nog, de liefde is sterker dan de dood. Dat willen we geloven, daar kunnen we op vertrouwen, want de verhalen in de Bijbel leren ons; God is liefde.